Oorlog en angst verscheuren mensen en steden. Oekraïense en Nederlandse stedenbouwers en textielontwerpers werken samen om nieuwe perspectieven te vinden. Ze tonen wollen harnassen en zachte kaarten van hennep. Natuurlijke materialen en technieken als tegenwicht tegen de ecocide.
Waarom blijven mensen wonen in plaatsen die zo dicht bij het oorlogsgebied liggen, dat ze elke dag het front horen? Waarom vertrekken anderen? Hoe denken familie en vrienden hierover?
Elke plaats in Oekraïne heeft een specifieke geschiedenis en context. Blijven of vluchten, iedereen voelt zich schuldig. Mensen raken gewend aan angst, toch zorgt elke nieuwe dreiging voor een golf van verschrikking. Terugkerende vragen: wat te doen, hoe voor te bereiden op de volgende klap?
In de stad Zaporizhzhia vormen de nabijheid van een grote kerncentrale en het front samen een cascade van dreigingen die te groot is om te kunnen bevatten. Toch blijven er mensen, omdat ze vinden dat ze dat moeten, niet anders kunnen. Anderen vertrekken, om dezelfde reden. Gezinnen worden fysiek en emotioneel uit elkaar gerukt. Moeders en dochters maken verschillende keuzes. Geen van deze keuzes is goed of fout, maar ze zijn allemaal ontwrichtend en hartverscheurend.
De Oekraïense stedenbouwkundige Daryna Pasyuta werkte samen met Marjo van Schaik, een Nederlandse textielontwerpster. Ze vertaalden deze stortvloed aan emoties en gebeurtenissen naar zachte kaarten van hennep, gecombineerd met wollen harnassen.
Wanneer mensen gedwongen worden hun woonplaats te ontvluchten, worstelen ze om te overleven en ze verlangen naar hun thuis.
Oekraïense en Nederlandse stedenbouwers en architecten van NGO Ro3kvit werkten intensief samen met vluchtelingen uit Hirs'ka, een bezet dorp in het oosten van Oekraïne. Ze onderzochten de dierbaarste verliezen en probeerden deze te vertalen naar een mogelijke toekomst.
Veiligheid en bescherming zijn natuurlijk het meest urgent. Vervolgens beseften de inwoners van Hirs'ka dat ze hun verloren verleden konden herscheppen. Hun kwetsbaarheid en veerkracht openden nieuwe perspectieven waarin de herinneringen werden opgenomen.
Ze ontdekten dat ze vooral de natuur, de cultuur en de mensen missen. Gedachten aan het landschap met specifieke planten, beekjes en geuren raakten hen diep. Dansen, feesten, samen lopen en spelen waren de ontroerendste herinneringen. Op basis daarvan tekenden ze nieuwe kaarten van hun geliefde stad, met aandacht voor natuur en cultuur. De stedenbouwers maakten een boek met deze unieke kaarten als een zacht archief. Voor deze tentoonstelling zijn deze gedrukt op hennep en worden getoond in combinatie met wollen jassen die kwetsbaarheid en hoop weerspiegelen.
Dit project is een samenwerking tussen ontwerpers uit Oekraïne en Nederland, gedreven door een diepe wens voor vrede en vrijheid, en een einde aan urbancide en ecocide die oorlog veroorzaakt. Alle betrokkenen, ontwerpers, vluchtelingen, vrijwilligers en familieleden geven om elkaar, om de natuur, om Oekraïne.
Alle gebruikte materialen zijn natuurlijk of hergebruikt. Alle ‘kaarten’ zijn gemaakt van geweven hennep uit de Karpaten. De vilt- en borduurwol is afkomstig van Nederlandse schapen die wordt beschouwd als afval. Alle gebruikte verven zijn gemaakt van natuurlijke materialen, zoals berkenbladeren, zuringwortel, koolzaadbloemen en kastanjes. Alle ontwerpen van de kaarten zijn gebaseerd op verhalen van mensen: soft mapping introduceert een nieuw soort stedelijke cartografie. Alle kledingontwerpen zijn geïnspireerd op traditionele patronen en technieken, gecombineerd met nieuwe interpretaties en praktijken.
Featuring: Alisa Aleksandrova, Denys Barabanza, Sofiia Bondar, Daryna Pasyuta, Tetiana Samiliv, Marjo van Schaik, Fulco Treffers, Jolanta Zarzycka
Co-creators: Dmytro Baidiuk,Sonia Dauer, Mariia Prokofeva, Nina Ruig
Curators: Marjo van Schaik, Fulco Treffers
Stichting Narada is de initiatiefnemer van dit project. Narada wil Oost- en West-Europa met elkaar verbinden door middel van culturele activiteiten zoals architectuur, stedenbouw, design, beeldende kunst en podiumkunsten. Narada biedt organisatorische en financiële ondersteuning.
Ro3kvit is een coalitie van meer dan 100 Oekraïense en internationale professionals (architecten, stedenbouwkundigen, sociologen, ingenieurs) die zich met ontwerp, onderzoek en onderwijs inzetten voor de wederopbouw van Oekraïne. De in Kyiv gevestigde NGO heeft een Oekraïens team dat onder andere werkte aan het project met en voor het bezette Hirska.
Kom deze indrukwekkende tentoonstelling bekijken – en laat je inspireren door de hoopvolle ideeën voor de wereld van morgen.
Toegang gratis.